TIN TỨC
  • Thơ
  • Bài ca Trường Sơn - Thơ Nguyễn Đức Hạnh

Bài ca Trường Sơn - Thơ Nguyễn Đức Hạnh

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2025-07-27 15:02:36
mail facebook google pos stwis
588 lượt xem

Ngày 27/7 – với bao hồi ức đầm đìa màu đỏ – là dịp để mỗi người Việt cúi đầu tưởng nhớ những thế hệ anh hùng đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Nhân ngày thương binh liệt sĩ, Văn chương TP.HCM trân trọng giới thiệu chương 6 – “Bài ca Trường Sơn” – trích từ trường ca Đất nước tôi của nhà thơ Nguyễn Đức Hạnh vừa được xuất bản. Đây là một bản hợp xướng bi tráng, chan chứa máu, nước mắt và khát vọng – để hát lại một thời máu lửa, và thắp lên những khát vọng không bao giờ tắt.


NGUYỄN ĐỨC HẠNH


 

Chương 6: BÀI CA TRƯỜNG SƠN

Những cánh rừng cháy rực trong kí ức
Bỏng không thôi đến tận bây giờ
Dáng ngàn cây ngã trong đạn nổ
Cắt bi hùng vào những trang thơ

Đường Trường Sơn làm bằng mồ hôi, nước mắt, máu và bao khúc hát
Đại ngàn cùng người ngân nga ba mươi năm
Triệu tấn bom dội vào khúc hát
Bảo không đau là nói dối – chẳng ngại ngùng?!

Những cung đường chảy máu còn ca hát
Cắt nét vạch khổng lồ cứa vào quả đất
Những chiếc võng ôm xương khô, súng rỉ rác bên đường
Những chiếc xe cháy ngùn ngụt còn lao đến vầng dương

Nỗi đau và lòng dũng cảm, sự hèn nhát
Cùng khao khát thường tình của kiếp người
Hóa cơn mưa bay trắng mặt Trường Sơn
Người ngã xuống không kịp vuốt mắt
Lời gọi Mẹ cắn nát giữa làn môi
Giấc mơ về em bốc cháy giữa trời

Bom thả dọc. Cây gãy ngang. Người bay lên như lá khô trong bão
Đá xám, lá xanh, máu đỏ tràn
Bài ca Trường Sơn có màu gì mà bỏng môi ngàn thế hệ?
Cứ hát lên thấy mặt Tổ quốc mình
Thời đại bi tráng rung chuyển
Tâm chấn nằm ở dải Trường Sơn
Cây đòn gánh gánh hai đầu kháng chiến
Cây cầu khổng lồ nửa dân tộc đi qua
Vạn câu hát nhúng vào máu thành sợi dây căng qua miệng vực
Có tiếng reo vui, có tiếng khóc òa

Những linh hồn trẻ đứng bên tọa độ lửa
Cầm trái tim giơ cao làm đèn
Soi đường cho cuộc hành phương Nam
Nỗi đau buồn mưa ào ào xô đại ngàn
Chưa kịp thấm đã khô trong chiến trận
Ý chí anh hùng hóa thành vạn đá tảng
Bom đánh vỡ rồi mảnh lăn về Nam...

Chiến tranh: lửa đạn đỏ trên cao. Máu đỏ ràn rụa đất
Tình yêu chúng mình – đàn bướm trắng bay ngang
Cứ thong dong không biết đầu hàng
Đậu xuống khói bom vỗ cánh dịu dàng
Dù ước mơ hòa bình đang là mảnh trăng rách nát
Bay lên từ phía tiếng quạ kêu...

Hai mươi hai ngàn chàng trai, cô gái nằm lại Trường Sơn
Hai mươi hai ngàn bài ca chưa hề tắt
Hai mươi hai ngàn tiếng gọi gửi mai sau:
— “Để các bạn vui cười, chúng tôi từng rất đau!”
Tóc họ xanh mà đất Trường Sơn đỏ thế
Khát vọng thành thác trong
Triệu ngón tay lay thức những tâm hồn
Triệu ngón buồn gõ vào chiêm bao...

Trên sông Đăk Rông bóng ca nô cảm tử vọt bay qua đỉnh sóng bi hùng
Bài ca ấy – tượng đài âm thanh tạc giữa không trung:
“Chim Ko Tia tung cánh chào Đăk Rông...”
Mùa xuân cùng tôi qua cầu vấp bóng hoa pơ lang nghẹn ngào...

Dốc đỏ. Lá đỏ. Em áo đỏ
Những ngọn lửa hồng vẫy gọi trên cao
Bom rơi, đạn nổ – đỏ ngàn năm những suối màu đào
Thấm vào đất nở loài hoa Bất Tử
Câu chữ sau này – mực gì cũng nhạt
Chép làm sao sắc đỏ chiến hào?!
Khát vọng dở dang phun từ ngực người yêu
Bướm trắng bay tan nát rừng chiều?!

Trường Sơn Đông – Trường Sơn Tây – hai mảnh tăng hay hai nửa võng?
Có nỗi nhớ về nằm ở giữa
Đung đưa thế nào đôi mắt vẫn chong chong?
Mắt người yêu thành đom đóm lượn vòng
Sáng nhấp nháy trong rừng đêm thăm thẳm
Trong nghẹn lòng hàng vạn cơn dông
Anh hái Môn Thục, em hái Tai Voi
Hai sườn núi cồn cào cơn đói
Sốt rét rừng như dao chém đá
Đá nứt rồi, thương nhớ vẫn còn nguyên
Linh hồn liệu yêu nhau có em bé không?
Giá có đứa con cười ấm mộ chiều!

Xe anh từng băng qua tóc dài, áo đen, ngực căng tròn
Lương khô ném xuống – phong lan tung lên kèm tiếng cười con gái
Tiếng cười thơm mềm, óng mật ong
Giá chấm được đời trai vào mật ròng ròng?!

Em ơi,
Hai mươi hai ngàn cánh chim đại bàng không về quê nữa
Đan cánh che Trường Sơn
Che cho mười ngàn bát hương – mười ngàn ngôi sao cháy
Mười ngàn trái tim đập rung đại ngàn
Mười ngàn giọt lệ thở dài dưới cỏ
Mười ngàn nức nở vọng về cố hương
Mười ngàn tấm gương – thế hệ sau đến soi mình hỏi về trong và đục!
Mười ngàn biển chỉ đường – chỉ một hướng thiêng liêng
Mười ngàn viên than đỏ – thế hệ sau đến châm lửa cho mình...

Tôi đến sau, lấy thơ một đời làm thanh củi nhỏ
Xin lửa mang về thắp khát vọng cho tôi
Bỗng thấy mình hóa thành lá đỏ
Cháy không nguôi cùng với triệu người

Đêm nay xin cùng Trường Sơn đồng ca lửa và máu đỏ
Bài hát ròng ròng chảy từ mắt xuống môi
Đau và yêu – tia chớp rạch ngang trời.

(Cảm ơn bài thơ “Khát vọng Trường Sơn” của nhà thơ Nguyễn Hữu Quý đã gợi cảm hứng cho tác giả viết chương này.)

Bài viết liên quan

Xem thêm
Hành quân tháng Chạp – Chùm thơ Trần Thế Tuyển
Chùm thơ mới của Đại tá nhà thơ Trần Thế Tuyển là bản tổng phổ đa thanh của một trái tim lính: khi thì thắt lại trước hiện thực, khi thì hào sảng với truyền thống, lúc lại thủ thỉ như lời tri ân gửi đến đất nước và những người đã khuất.
Xem thêm
Từ giàn khoan đến miền thơ: Giấc mơ xanh từ biển
“Giấc mơ xanh từ biển” tập hợp những sáng tác của các cán bộ, người lao động ngành Dầu khí – những con người sống và làm việc giữa công trường, bến cảng, giàn khoan và sóng gió trùng khơi.
Xem thêm
“Nước mắt và đồng hồ” - Chùm thơ Đinh Nho Tuấn
Từ danh vọng, nhịp bước đời người cho đến nước mắt người viết, mỗi tứ thơ đều như một sự tự vấn lặng lẽ, nơi cảm xúc không ồn ào mà đằm sâu, để lại dư vang bền bỉ sau mỗi lần đọc.
Xem thêm
Phan Thành Đạt và chùm thơ 1-2-3 Giao thừa sum họp
Thơ 1-2-3 đến nay vẫn được xem là thể thơ có nhiều sự mới mẻ, sáng tạo, với những câu chữ không bị bó buộc theo niêm luật như những dạng thơ cũ. Kết hợp hình ảnh đơn giản, chân phương cho đến việc xây dựng chất liệu đạt đến tính hình tượng, là sự kết tinh từ trí tuệ và văn hóa lâu bền, xuất hiện đúng thời điểm đời sống sáng tạo thi ca cần đến. Trong những vầng thơ của tác giả trẻ Phan Thành Đạt mang sự tươi mới trong nắng xuân, của những ngày trời đất giao mùa, mang theo cái đẹp của vạn điều ước vọng. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh xin giới thiệu chùm thơ 1-2-3 của tác giả Phan Thành Đạt.
Xem thêm
Hành trình về với ký ức – Chùm thơ Trần Ngọc Phượng
Chùm ba bài thơ sau đây của nhà thơ CCB Trần Ngọc Phượng là hành trình xúc động về với những miền ký ức thiêng liêng.
Xem thêm
Chùm thơ đoạt giải B sáng tác về bộ đội hậu cần kỹ thuật 2025
Câu chuyện này tôi đã ấp ủ trong những ngày tháng ở Điện Biên trong đợt công tác dài ngày nhân dịp kỷ niệm 50 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/2025 - 30/4/2025). Khi đó, tiếp xúc với các cựu chiến binh tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ tuổi đều trên dưới 90, có cụ đã trên trăm tuổi được nghe những câu chuyện đã trở thành huyền thoại trong chiến tranh. Tôi rất nhớ có một cụ nguyên là chiến sĩ anh nuôi của đại đội Công binh trong Đại đoàn Công - Pháo đã kể lại câu chuyện khi đơn vị hành quân qua dốc Pha Đin đã phân công người dừng lại khi nghe tiếng kêu cứu của một phụ nữ người dân tộc sắp sinh con. Và người chiến sĩ Hậu cần vừa mới chưa tròn hai mươi tuổi đã bất đắc dĩ làm bà đỡ trong tiếng súng pháo giờ xung trận. Bài thơ ra đời từ bối cảnh trên.
Xem thêm
Nồng nàn phương Nam – Chùm thơ Nguyễn Đinh Văn Hiếu
Nhà giáo, nhà thơ Nguyễn Đinh Văn Hiếu tên thật là Nguyễn Văn Hiếu, sinh năm 1977 trên mảnh đất Tiểu Cần - Trà Vinh. Anh là Hội viên Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam; Hội viên Hội VHNT Trà Vinh. Đã xuất bản các tác phẩm: “Thủ thỉ phù sa” Tập thơ 1-2-3, 2022; Một số bài thơ, truyện ngắn in chung trong các tập: “Lạc giữa mùa xuân”, 2016; “Viễn Châu - Tác phẩm đi cùng năm tháng”, 2019; “Quà mưa”, 2021; “Trên đồng gió thổi”, 2022; “Nhân nghĩa đất phương Nam”, 2022; “Vũ khúc sen”, 2023; “Nồng nàn phương Nam” thơ, Nxb Hội Nhà văn 2025.
Xem thêm
Hoàng Quý: những câu thơ mang bóng thời gian
Mời bạn đọc chùm thơ của nhà thơ Hoàng Qúy, do nhà thơ Nguyễn Xuân Sang tuyển chọn & giới thiệu.
Xem thêm
Lĩnh Hồ Quang và chùm thơ Nhắn gửi mùa thu
Với sự rung động nội cảm, lặng lẽ trôi, nhưng càng đọc, người ta càng thấy mình bị cuốn vào cái chảy ấy, dẫn lối người đọc đến thế giới tâm hồn của nhân vật trữ tình trong thơ. Bằng những lời thơ rung động mãnh liệt, tinh tế, và ấn tượng, khơi mở những xúc cảm trong tâm hồn con người trước cuộc sống, được nén chặt cảm xúc của tác giả. Với bút pháp tinh tế của nghệ thuật đặc tả kết hợp điệp cấu trúc câu, đã gieo vào lòng người nhiều suy tư về những thăng trầm đã qua, như một dòng chảy lênh đênh trên phận người. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh xin giới thiệu chùm thơ Lĩnh Hồ Quang – Rồi có một ngày.
Xem thêm
Thi ca điểm hẹn: Triệu Kim Loan dịu dàng khi chữ gọi mùa trăng
Với 54 bài thơ giàu nữ tính trong “Chữ gọi mùa trăng”; người phụ nữ, người mẹ, người vợ, cô giáo Triệu Kim Loan đã mượn trăng và cùng trăng để gửi gắm, để bộc bạch cùng con chữ những nỗi niềm nhân thế và nỗi niềm của chính mình;
Xem thêm
Thi ca điểm hẹn: Phạm Thị Cúc Vàng gửi niệm lành vào thơ
“Niệm lành” là tập thơ thứ 7 của nhà thơ gốc Hải Phòng Phạm Thị Cúc Vàng
Xem thêm
Nguyễn Hồng Quang và chùm thơ Cao Nguyên thức giấc
Nơi hiện hữu núi rừng trùng điệp, đẹp đẽ và thơ mộng đã nuôi dưỡng, đã hun đúc nên những vần thơ giàu biểu cảm. Với lối khai thác triệt để, linh hoạt qua các biện pháp nghệ thuật nhưng cách hiệp vần, gieo vần, liên vận phối hợp cũng thật nghiêm chỉnh, sự hòa quyện giữa cảm xúc mãnh liệt và tư tưởng nhân văn cao đẹp cất lên từ hiện thực cuộc đời. Lời thơ nhẹ nhàng, tự nhiên, ngôn từ không một chút gọt giũa công phu nhưng lại đẹp, thơ Nguyễn Hồng Quang mang chất lắng sâu của đồng quê và tính triết lí sâu sắc. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh xin giới thiệu chùm thơ Nguyễn Hồng Quang – Cao nguyên thức giấc.
Xem thêm
Rừng trong lòng tay – Chùm thơ Nguyễn Đăng Khương
Bằng vẻ đẹp của tâm hồn con người với những cung bậc cảm xúc. Tác giả đã tô đậm tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình bằng lối chắt lọc ngôn từ, hình ảnh, biểu tượng, ẩn dụ, so sánh tinh tế. Rừng là một motif giàu tầng nghĩa với vẻ đẹp khác nhau. Với sắc thái tĩnh lặng, u buồn, là nơi để nhân vật trữ tình gửi gắm tâm sự. Thơ Nguyễn Đăng Khương vừa lắng sâu nội tâm, vừa bồng bềnh của những hoài vọng bộn bề về triết lý nhân sinh. Lối gieo vần và rơi chữ là một nét chấm phá độc đáo trong thơ tác giả. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh xin giới thiệu chùm thơ Nguyễn Đăng Khương.
Xem thêm
Nỗi lòng người lính – Khi một vị tướng trở lại với thi ca
Tập thơ Nỗi lòng người lính là một phần kỷ niệm khó quên của một đời binh nghiệp và một tâm hồn trĩu nặng nhân tình. Với 46 năm trong quân ngũ, Thiếu tướng Trần Bá Dũng mang vào thơ mình hơi thở của thao trường, ký ức chiến tranh và tình người hậu chiến – những gì thiêng liêng, day dứt mà cũng đầy ấm áp.
Xem thêm
“Chân trời điểm hẹn”: Góc nhìn khác về Trung tướng Nguyễn Đức Hải
Chùm 5 bài thơ rút từ tập truyện ký - thơ Chân trời điểm hẹn.
Xem thêm
Giới thiệu chùm thơ Lê Bá Duy – Từ Tình Giang tôi lớn
Nhà thơ Lê Bá Duy, sinh năm 1966 tại làng Tình Giang, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai), là nhà giáo, nhà thơ, Hội viện Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai.
Xem thêm
Huỳnh Ngọc Lan - Người đàn bà đi qua mùa gió
Thơ Huỳnh Ngọc Lan là tiếng nói của một tâm hồn đàn bà từng trải và đầy mộng mị.
Xem thêm
Kỷ niệm về mẹ - Chùm thơ Ngô Quỳnh Lan
Nữ nhà thơ Ngô Quỳnh Lan, bút danh Quỳnh Minh, sinh 1949 tại Sóc Trăng. Tốt nghiệp ngành Ngữ văn, đại học Tổng hợp Hà Nội. Hội viên Hội VHNT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) - nay là Thành phố Hồ Chí Minh.
Xem thêm
Phía sau những lũy tre làng - Chùm thơ Hà Thiên Sơn
Với cách diễn giải thật bình dị nhưng tươi vui, thơ Hà Thiên Sơn gần gũi như với đời thường, để khi đọc qua, người ta có thể cảm nhận một cách chân thật nhất những hình ảnh trong cuộc sống. Những bài thơ của tác giả kể về câu chuyện của thôn làng, của vùng miền quê hương, ở nơi đó ghi dấu bao ký ức tuổi thơ mỗi người và tình cảm lứa đôi thật đẹp. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh giới thiệu chùm thơ của tác giả Hà Thiên Sơn – Phía sau những lũy tre làng.
Xem thêm
Hồ Xoa và chùm thơ Lời mây khói
Với chất nhân tình thấm đẫm, cuốn hút, những dòng thơ theo thể thơ tứ tuyệt – lục bát được Hồ Xoa viết lên tròn đầy ý nghĩa và giàu cảm xúc, ngôn ngữ gãy gọn súc tích. Mỗi bài thơ đều mang trong đó một câu chuyện của mộng thực, trong cõi xa xăm, từ địa đàng đến ngôi đền cổ, hóa ra tận mây trời. Bằng bút pháp ẩn dụ và tả thực, giàu mỹ cảm, thơ Hồ Xoa hiện lên vẻ đẹp bình yên đầy mộng mị. Văn chương Thành phố Hồ Chí Minh xin giới thiệu chùm thơ Hồ Xoa – Lời mây khói.
Xem thêm