TRẦN THẾ TUYỂN

Lịch sử QĐND VN có nhiều vị tướng huyền thoại. Trên mảnh đất Phương Nam - Nam Bộ cũng có những vị tướng như thế. Đặc điểm chung của các vị tướng Nam Bộ là sống hết mình: Hết mình vì đất nước, nhân dân; hết mình về đồng đội, bạn bè; sống chân thật, thuỷ chung …mà người đời thường gọi là “Ông Già Nam Bộ”.

Trong những “Ông Già Nam Bộ” ấy, tôi đã từng được sống và làm việc cùng hai vị Đại tướng QĐNDVN.

MỘT

Tôi biết Đại tướng Lê Văn Dũng (anh Bảy Dũng) khi tôi cùng người anh đồng hương là Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu - đồng cấp Tư lệnh Quân đoàn với anh Bảy đến thăm anh tại nhà riêng nằm trên đường Lý Thường Kiệt quận Tân Bình (cũ).

Chủ nhà đón chúng tôi thật ấm áp chân tình. Ông đang cởi trần “đánh tiết canh vịt”. Khách đến, ông lấy áo mặc và khoe: “Tiết canh đông chặt có thể lấy giây treo lên được”. Là phóng viên QĐND, tôi từng nghe và gặp anh Bảy. Nhưng hôm nay tại nhà riêng của anh, tôi mới hiểu tấm lòng của anh Bảy với đồng đội; trong đó có thế hệ đàn em của anh. Năm 1970, tôi nhập ngũ vượt Trường Sơn vào Nam Bộ, anh Bảy đã là cán bộ Tiểu đoàn. Chiến dịch Hồ Chí Minh (4-2975), anh Bảy làm Chính uỷ Trung đoàn của Sư 9 thì tôi làm cán bộ tuyên huấn Trung đoàn của Sư 5. Có lẽ thế, câu chuyện giữa chúng tôi thật gần gũi, nghĩa tình.

Đại tướng Lê Văn Dũng

Năm 2000, Đại tướng Chủ nhiệm Tổng cục chính trị (TCCT) Lê Văn Dũng đến thăm Ban Đại diện báo QĐND tại TP HCM. Lúc đó, tôi làm Trưởng Ban Đại diện. Sau khi báo cáo tình hình hoạt động của cơ quan, chúng tôi mời cơm anh Bảy và đoàn. Trà dư tửu hậu, anh Bảy nói: “Món vịt đồng ngon nhất. Nhưng các ông đánh tiết canh không bằng tui nhé”.

Khi anh Bảy là ứng viên Đại biểu Quốc hội tại GIa Lai, tôi có dịp cả tuần tháp tùng anh đến quê hương của Anh hùng Núp và bà con các dân tộc Tây Nguyên. Tôi “mục sở thị” tấm lòng của anh Bảy với bà con. Khuya về nghỉ tại nhà khách Quân đoàn 3, tôi có dịp tâm sự và hiểu thêm về vị Đại tướng quê Bến Tre - một trong những “Ông già Nam Bộ”.

Sau chuyến đi ấy, tôi mời anh Bảy đến thăm nhà. Tôi mời anh Bảy món mà anh ưa thích: Lòng heo. Bữa ăn thật ấm áp. Anh Bảy chân tình, gần gũi như người thân đi xa trở về.

HAI

Tôi gặp Đại tướng Nguyễn Trọng Nghĩa (anh Sáu Nghĩa)

Vào những năm cuối thập kỷ 80 của thế kỷ trước, khi ông còn làm cán bộ thuộc Lữ đoàn 596 và Trung đoàn 23 Thông tin.

Thời gian ngắn sau, Sáu Nghĩa về làm Phó rồi Trưởng Phòng Tuyên huấn Quân khu 7 - nơi tôi đã từng công tác, thì tình cảm anh em thân thiết ngày càng gắn bó hơn.

Khi chúng tôi thành lập Ban LLTT báo Quân giải phóng - báo Quân khu 7, anh Sáu Nghĩa là Thượng tướng - Phó Chủ nhiệm TCCT đã giành thời gian dự với chúng tôi. Chân thành và khiêm tốn, Thượng tướng gặp chúng tôi nói: “Các bác khoẻ làm em vui rồi. Các bác cố gắng nhé?”.

Đại tướng Nguyễn Trọng Nghĩa nhận sắc phong quân hàm đại tướng

Năm 2020, UBND TP HCM quyết định thành lập Hội Hỗ Trợ Gia Đình Liệt Sĩ TPHCM, lúc này Sáu Nghĩa là Trưởng Ban Tuyên giáo TW đã hai lần đến thăm, động viên các chiến sĩ thiện nguyện. Khiêm tốn và chân thành, Sáu Nghĩa tâm sự: “Em rất cảm động tấm lòng vì đồng đội của các bác. Các bác khoẻ để tiếp tục hành trình nhé”. Sáu Nghĩa đến không chỉ thăm, động viên chúng tôi mà ông còn kết nối các doanh nghiệp tiếp sức cho chúng tôi tri ân những gia đình liệt sĩ và thương binh”.

Mới đây, khi Sáu Nghĩa trở lại quân đội nhận trọng trách Chủ nhiệm TCCT và quân hàm Đại tướng, gặp ông tại lễ kỷ niệm 60 năm thành lập Sư đoàn 5, nơi ông đã từng làm Chính uỷ. Sáu Nghĩa đến tận bàn trà nơi các CCB già chúng tôi. Sáu Nghĩa chân tình nói: “Em chào các bác. Các bác khoẻ nhé”. Khi chúng tôi đề xuất chụp ảnh lưu niệm, đang mặc thường phục, Sáu Nghĩa nói trợ lý mang quân phục với quân hàm Đại tướng còn tươi mới. Sáu Nghĩa nói: “Để em mặc quân phục chụp với các bác”.

Tại tiệc liên hoan. Đại tướng Chủ nhiệm TCCT cầm micoro ca vọng cổ. Người con có ba mẹ và nhiều người thân trong gia đình là liệt sĩ, với giọng tràm ấm làm lay động trái tim bao người. Rời micoro, Sáu Nghĩa ghé tai tôi: “Bác khoẻ nhé. Có gì cứ góp ý cho em. Trách nhiệm nặng lắm”.

Hai vị Đại tướng - hai “Ông Già Nam Bộ” mà tôi đã gặp ./.

Tây Ninh - SG, 22/11/2025

Trần Thế Tuyển