TIN TỨC

“Lời ru bão giông” – Từ cảm nhận đến vần thơ tri âm

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2025-09-25 15:36:48
mail facebook google pos stwis
201 lượt xem

Tập thơ "Lời ru bão giông" của Trần Hóa mở ra 59 câu chuyện đời đầy mất mát nhưng vẫn chan chứa ánh sáng nhân văn, niềm tin và tình yêu thương. Bằng cảm nhận tinh tế, nhà thơ Nguyễn Thị Thanh Long đã chỉ ra những vần thơ biết nâng con người vượt lên giông bão để sống tử tế hơn. Và trong mạch đồng vọng ấy, chị viết bài thơ "Lời ru giông bão hóa vầng trăng say" như một khúc tri âm, tặng riêng cho tác giả.

Văn chương TP. Hồ Chí Minh trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

NGUYỄN THỊ THANH LONG

“Lời ru bão giông” gồm 59 bài thơ, 59 câu chuyện về những thân phận, những mảnh đời thiếu may mắn, những phụ nữ chân yếu tay mềm, những mẹ già, những em nhỏ, những cuộc kiếm tìm đồng đội, thậm chí có khi tác giả thương cảm trò chuyện cùng cả những vật tưởng vô tri vô giác (nhành bưởi trắng, hay cây cột điện đứng giữa đường…). Trái tim đa cảm chứa nhiều nỗi đau, rồi những câu thơ tuôn chảy, chắt lọc từ những mất mát, thương yêu, thăng trầm số phận, nhưng vẫn ngân lên âm điệu dịu lành, ấm áp tình người. Đó cũng chính là thái độ sống của người cầm bút.

Bài “Lời ru bão giông” được tác giả lấy tên cho cả tập thơ, ta bắt gặp những câu thơ:

“À ơi tiếng mẹ ru con

 Chưa thành câu giọng vẫn còn trẻ thơ”

Một bé gái vị thành niêm phải làm mẹ, là nỗi thương thắt ruột cho phận đơn côi, chịu lời đàm tiếu. Bão giông ập đến cuộc đời em ư? Bà ôm con cháu vào lòng và cất lời ru “thấm ân tình” , “ Ngã rồi cây lại đâm cành nở hoa” không chỉ để an ủi, mà còn để nâng dậy vượt qua nghịch cảnh trái ngang. …Lời ru thấu đất trời, bão giông sẽ tan:

“Con ơi thôi hãy yên lòng

Vững vàng đi giữa long đong mà thành”.

Ở đây, tính nhân văn không dừng ở cảm thương, mà là niềm tin vào sức mạnh nội tâm của con người.

Tác giả Trần Hóa đau nỗi đau của những người dân bị bão lũ, đó là sự chia sẻ, tình yêu thương cộng đồng. Hình ảnh “Trang sách giáo khoa nhòe vào số phận” hay “Tiếng trẻ ê a đã lạc vào giông bão” trong bài “Bão dữ số 3 và quê Mẹ”, là tiếng nói xót xa cho tương lai trẻ thơ, cho giấc mơ học hành bị cuốn phăng trong một đêm bão dữ.

Qua từng bước chân người mẹ già tìm con nơi hàng mộ vô danh. Cái run rẩy của câu “Hàng mộ vô danh lặng lẽ đến rùng mình” câu thơ đã chạm đến trái tim của mỗi chúng ta, chúng ta cũng lặng đi và không thể cầm lòng. Trần Hóa đã biến nỗi đau riêng của một người mẹ thành nén tâm hương cho tất cả những anh hùng liệt sĩ để “sang năm Mẹ lại đến tìm”, như một lời thề khắc ghi.

Ngay cả khi viết về tình yêu tan vỡ trong “Chỉ cần em hạnh phúc”, một sự bao dung, không trách móc, không níu kéo, nhân vật trữ tình chấp nhận hi sinh: “Anh chấp nhận dẫu tim mình đau thắt”, miễn sao người mình yêu được hạnh phúc và trọn hiếu với mẹ cha.

Nỗi nhớ thương đồng đội đã hóa thành lời nhắn gửi nhân hậu: “Xin những con thuyền qua đó nhẹ tay bơi”. Trong bài “Chỗ bạn tôi nằm”, chỉ một câu thôi, đủ thấy tấm lòng nâng niu ký ức, trân trọng xương máu của những người đã ngã xuống cho hòa bình hôm nay.

Điều nổi bật trong thơ Trần Hoá là chất liệu nguyên sơ qua cuộc giông bão đời mình, được cất giữ dưới hình thức nghệ thuật chắt lọc. Những cơn “bão giông” ở đây không chỉ là bão giông của thiên nhiên, mà còn là bão giông của phận người: những bất trắc, mất mát, day dứt và cả niềm tin được tôi luyện trong thử thách. Tác giả không tô đậm bi kịch, cũng không sa vào than thở, anh chọn cách để chữ nghĩa chạm khẽ, nhưng đủ để người đọc nghe tiếng quẫy đạp của những tâm hồn muốn vươn về phía trước tốt đẹp hơn.

Điều đáng quý nhất là trong từng bài, từng câu, anh vẫn giữ được ánh sáng nhân văn. Anh tin vào sự hồi sinh sau đổ nát, tin vào sức mạnh của yêu thương như một điểm tựa vượt qua giông bão.

“Lời ru bão giông” vì thế không chỉ là một tập thơ để đọc, mà còn là một tấm gương soi, giúp người đọc nhận ra chính mình, những mất mát từng trải, khát vọng được sống tử tế hơn, ấm áp hơn.



Nhà thơ Nguyễn Thị Thanh Long

 

LỜI RU GIÔNG BÃO HÓA VẦNG TRĂNG SAY

                    Tặng tác giả Trần Hóa
 

Thương em - Một mảnh trăng gầy

Một nhành bưởi trắng đơm đầy nỗi đau

Ước gì anh có phép màu

Dáng Xuân trở lại - Trầu cau hẹn thề

Chân tình - Anh vạt nắng quê

Xót xa - Buông bỏ - Đường về Lệ hoa

Lâu đài bằng cát nhạt nhòa

Cần em hạnh phúc - em là mùa Xuân

Duyên tiền định, chớ phân vân

Thương lòng đã chữa mấy lần Trăng say

Về với anh, có những ngày

Giã từ - Bão dữ đắng cay qua rồi

Tháng Ba - Hạt nắng thềm rơi

Dẫn con về phía mặt trời - Mẹ ru

Tổ quốc tôi sạch bóng thù

Chiều nghĩa trang Mẹ - Mùa Thu thuở nào

Cánh cò thân mẹ chênh chao

Bạn tôi nằm đó, tạc vào núi sông

Tìm bạn, Tìm bạn dốc lòng

Lời ru giông bão hóa vầng Trăng say
 

10/8/2025 Nguyễn Thị Thanh Long

Chữ in đậm là tên các bài thơ trong tập thơ Lời ru bão giông của tác giả Trần Hóa.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nguyễn Thị Thúy Hạnh - Hành trình chữ đến thế giới thơ
Hành trình thơ của Nguyễn Thị Thúy Hạnh trước hết khẳng định một tinh thần hiện sinh rõ nét. Ở đó, con người – đặc biệt là người nữ – luôn hiện diện trong trạng thái bất an, tổn thương, đồng thời mang khát vọng vượt thoát và kiếm tìm hạnh phúc. Chữ trở thành nơi lưu trú của nỗi cô đơn, đồng thời là phương tiện giúp nhân vật trữ tình phục sinh và tiếp tục hiện hữu trong một thế giới nhiều biến động, đổ vỡ.
Xem thêm
Lòng Mẹ - Mạch nguồn của “Chữ gọi mùa trăng”
Bằng trái tim giàu cảm thông, nhà thơ Phan Thanh Tâm – tác giả của 7 tập truyện ngắn và thơ thiếu nhi – đã tìm thấy ở Chữ gọi mùa trăng hình tượng người Mẹ vừa đời thường, vừa thiêng liêng.
Xem thêm
Đến với bài thơ hay: “Chiều Ải Bắc tìm em”
Anh vẫn như nghe trong đá núi/ Âm vang rầm rập bước quân hành/ Anh vẫn như nhận ra nụ cười em/ Trong sắc hoa đào xứ sở…
Xem thêm
“Hai vệt nắng chiều” và cuộc ra ngoài tử biệt sinh ly
Với “Hai vệt nắng chiều”, Xuân Trường như đang cố níu giữ những mảng hồi quang và ông đã như thoát khỏi mình, thoát khỏi những rào cản thế tục để trải hết lòng mình, đặng làm tròn chức phận của một thi sĩ
Xem thêm
Trần Nguyệt Ánh với tập thơ Vọng núi
Theo dõi tình hình văn học mấy năm gần đây, thấy trong các nhà thơ trẻ Đăk Lăk, Trần Nguyệt Ánh có niềm đam mê, sự nỗ lực sáng tạo và tình yêu tha thiết với thơ. Chị viết đều tay, có nhiều tác phẩm thơ hay. Hành trình sáng tạo của Nguyệt Ánh cũng là hành trình tìm kiếm, khám phá, đào sâu vào bản ngã để khẳng định cái “tôi” đa tình, đa đoan và định hình một cá tính sáng tạo. Nhân Ngày Sách Việt Nam, 21/ 4/ 2022, tại Đường Sách thành phố Buôn Ma Thuột, nhà thơ Trần Nguyệt Ánh đã giới thiệu với bạn đọc hai tập thơ mới xuất bản: Miền gió say (NXB Hội Nhà văn, 2021) và Vọng núi (NXB Hội Nhà văn, 2022). Vọng núi là tập thơ thứ ba của Nguyệt Ánh, gồm 132 bài thơ 1 - 2 - 3, thể hiện nỗ lực đổi mới, trải nghiệm và sáng tạo của nhà thơ cả về nội dung cảm hứng cũng như tư duy nghệ thuật.
Xem thêm
Trúc Linh lan, nhà thơ của những thân phận đàn bà đa truân miền sông nước
Thơ ca - một thế giới thi ảnh đầy ma lực - bên cạnh sự truyền cảm sâu xa, thơ chính là sợi dây thần vô hình đầy linh động, kéo con người đứng lên từ bờ vực của vô vọng, khổ đau. Cái lạ kỳ của kẻ ăn thơ uống chữ là dù ở những khúc quanh nào của cuộc đời, họ cũng có thể tìm được một hướng đi. Dù trời có đổ lửa thì họ vẫn từ tốn tìm được cho mình một bóng râm. Và nhà thơ, không cần khua chiên gõ trống, họ lặng lẽ xới đất trồng hoa cho khu vườn nghệ thuật đầy giá trị nhân sinh của mình.
Xem thêm
Những ký tự dắt tay nhau đi về phía hoàng hôn
Sáng 23/9/2025, Nhóm “Bạn văn & Miền chữ” sẽ tổ chức ra mắt cuốn sách Chữ gọi mùa trăng của nhà thơ Triệu Kim Loan – hội viên Hội Nhà văn TP.HCM.
Xem thêm
Nguyễn Kim Thanh với hương đồng gió nội miền Tây
Trong mỗi chúng ta ai chẳng có một quê hương để thương để nhớ. Với nhà văn Nguyễn Kim Thanh thì đó là cả một vùng ký ức với bao kỷ niệm vui buồn nhung nhớ. Đó là cảnh sắc quê nhà với hai mùa mưa nắng, là tiếng bà ru cháu, mẹ ru con, là lời ca điệu lý vang vọng bên những dòng kinh. Đó là bến nước, dòng sông, là những giề lục bình trôi với bông tim tím, hay bông điển điển vàng, bông súng mùa nước nổi, là con cá lòng tong, con cá linh, cá rô, con tôm càng quẫy đạp. Đó là những phận người lưu lạc, bất hạnh trong chiến tranh hay trong cuộc mưu sinh nhưng không bao giờ lùi bước bi kịch cuộc đời. Họ vẫn luôn lạc quan yêu đời, vựợt lên mọi gian nan thử thách khi cuộc sống trở nên “không thể chịu được nữa”. Tập truyện ngắn và tản văn “Mùa cá lòng tong” của chị là bức tranh sống động của miệt quê Nam Bộ mang vẻ đẹp hương đồng gió nội như một hành trang theo mỗi bước chân chị đã qua.
Xem thêm
Chân dung Nguyễn Bính qua giai thoại văn học
Để đánh giá chân tài nhà thơ phải dựa vào trước tác của họ. Tuy vậy, nhiều khi căn cứ vào các cảnh huống sinh hoạt thường ngày, dựa vào những câu chuyện hoạt động văn nghệ đời thường của văn nghệ sĩ, mà người ta hay gọi là giai thoại, cũng giúp ta hiểu thêm cuộc đời và sáng tác của họ hơn. Hầu hết tác giả văn học Việt Nam đều có những giai thoại đáng nhớ, trong đó không thể không kể đến “thi sĩ chân quê” Nguyễn Bính.
Xem thêm
“Khoảng trời xanh ký ức” – khúc lắng đọng, yêu thương
Sau buổi ra mắt ấm áp tập thơ “Khoảng trời xanh ký ức” (30/5/2025), bài viết của TS. Hoàng Thị Thu Thủy tiếp tục khắc họa nét đẹp dung dị và giàu cảm xúc trong thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một “nhật ký tâm hồn” chạm đến trái tim người đọc.
Xem thêm
Một cách nghĩ khác về tình yêu
Nhà văn Đỗ Viết Nghiệm với tham luận “Một cách nghĩ khác về tình yêu” mang đến nhiều gợi mở sâu sắc về cách nhìn và sức sáng tạo của tác phẩm.
Xem thêm
Nhà văn Mai Văn Tạo – Viết từ tấm lòng sâu nặng để tri ân nguồn cội
Vùng đất miền Tây Nam Bộ đã luôn ghi khắc văn nghiệp của các nhà văn kỳ cựu, đưa tên tuổi họ trở thành những nguồn sáng rạng rỡ với những trang viết đậm hồn đất và tình người của xứ sở nơi đây. Có thể kể đến nhà văn, nhà nghiên cứu, học giả Nguyễn Chánh Sắt, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Văn Hầu…; các nhà văn Sơn Nam, Anh Đức, Trang Thế Hy, Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo, Nguyễn Lập Em, Phạm Trung Khâu, Lê Đình Trường, Ngô Khắc Tài…; các nhà thơ Thanh Hải, Phạm Hữu Quang, Đinh Thị Thu Vân, Trịnh Bửu Hoài, Thu Nguyệt, Phạm Nguyên Thạch, Ngọc Phượng, Song Hảo…
Xem thêm
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - một số xu hướng chủ yếu
Giữa lúc tiểu thuyết và phim Mưa đỏ của Chu Lai làm dấy lên nhiều tranh cãi về ranh giới giữa lịch sử và hư cấu, bài viết của PGS-TS Nguyễn Văn Dân đem lại một cái nhìn hệ thống về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại.
Xem thêm
Khơi dậy sức sáng tạo văn học nghệ thuật trong lực lượng sáng tác trẻ ở miền núi - Thực tiễn và kỳ vọng
Cần phải làm gì, làm như thế nào để khơi dậy sức sáng tạo của những người sáng tác trẻ; để tạo môi trường nuôi dưỡng họ trở thành lực lượng sáng tác chuyên nghiệp?
Xem thêm
Thử giải mã ba nhà văn khó đọc ba miền
Ba miền đất nước, ba cá tính sáng tạo khác biệt – Nguyễn Bình Phương với “hiện thực lũy thừa”, Nhật Chiêu cùng “thể Sương” mơ huyền, và Ngô Phan Lưu qua “lối viết nông dân” thấm đẫm đời thường.
Xem thêm
Thoát khỏi thân phàm - Tiểu luận của Hồ Anh Thái
Bản năng tự vẫn nằm im cũng có khi bất ngờ trỗi dậy. Không phải là muốn chết. Chỉ là “một lúc” mà thôi. Được thoát ra khỏi thế giới này trong chốc lát, được thấy mình đã thoát hồn khỏi thân phàm, được thấy người ở lại người cười người khóc. Xong đâu đấy, ta trở lại, tái sinh, nhìn cuộc đời bằng cặp mắt mới. Cuộc đời dù có vắng ta cũng chẳng làm sao.
Xem thêm
Chạm thu - chạm ngưỡng cửa thu về
Chạm thu – tập thơ mới của bác sĩ, nhà thơ Mai Hữu Phước mang đến những chiêm nghiệm lắng sâu về đời người và tình thơ. Bài viết của Lê Bá Duy gợi mở một hành trình thi ca giàu cảm xúc, chân thành và đầy dư âm.
Xem thêm
“Tình đất biên cương” – Tập truyện giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân văn
Những người từng quen biết và cùng công tác với anh luôn nhận thấy anh là một cán bộ gương mẫu, trách nhiệm, tác phong nhanh nhẹn, ngôn từ giao tiếp hoạt bát. Tuy nhiên, ít ai biết trong anh tiềm tàng một khả năng sáng tác văn chương như vậy. Khi hoàn thành nhiệm vụ công chức, được nhà nước cho nghỉ chế độ, cũng chính là lúc “anh hoa phát tiết”, các thể loại thơ, tản văn, truyện ký, tiểu thuyết,… được thể nghiệm và đáng nể nhất là hai tập sách dày dặn (Truyện ký Tình yêu người lính - NXB Thanh niên năm 2021, 364 trang và tiểu thuyết Hoa trong mắt bão - NXB Hội Nhà văn năm 2023, 570 trang) và hiện tại trên tay tôi là tập truyện ngắn Tình đất biên cương.
Xem thêm
Ẩn số đường đến thơ của Trần Hóa
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 9/2025
Xem thêm
Nhà lý luận phê bình Đỗ Nguyên Thương và tập thơ “Tìm về miền ký ức”
Tôi quen nhà giáo, nhà Lý luận Phê bình văn học Đỗ Nguyên Thương thật tình cờ trong buổi Tọa đàm về Thơ 1-2-3 do nhà thơ Phan Hoàng chủ trì có sự phối hợp của Hội nhà văn Cần Thơ và khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn tường Đại học Cần Thơ.
Xem thêm