BÀI DỰ THI BÚT KÝ “NHỮNG HY SINH THẦM LẶNG”

NHÀ VĂN, PGS.TS NGUYỄN HOÀI NAM

Có những lúc tôi muốn tắt điện thoại đi để nghỉ ngơi một chút, để nạp lại năng lượng. Nhưng rồi lại thôi, còn bao nhiêu bệnh nhân trông chờ vào mình, bao nhiêu nhân viên và gia đình của họ mong mỏi mình dù là một ánh mắt yêu thương hay một lời động viên ân cần trìu mến. Thế là tôi lại cầm điện thoại lên mở máy, sẵn sàng cho các cuộc gọi đi và chờ đợi các cuộc gọi đến

PGS.TS Nguyễn Hoài Nam

Buổi sáng ngày hôm nay đến khá sớm, bắt đầu bằng tiếng kêu inh ỏi của chuông điện thoại, không biết hồi mua điện thoại mấy ông bạn bán máy sợ mình lớn tuổi tai bị nghễnh ngãng hay sao ấy nên cái tiếng chuông khá to và gấp gáp như bị ma đuổi.

Bệnh nhân tăng nhanh, bệnh viện quá tải

Tuy nhiên lâu ngày nên quen, mình cũng không thấy làm khó chịu lắm. Điện thoại từ bệnh viện, một ca bệnh nặng khó thở nhiều đang nhập bệnh viện cấp cứu. Nặng thì không sao, nhưng cái khó nhất là bệnh nhân lại có kết quả test dương tính với cúm Covid-19. Mấy ngày hôm nay bệnh nhân cúm nhiều quá, bệnh viện tràn ngập bệnh nhân, có khá nhiều bệnh nhân nặng, già có, trẻ có; thật là khổ cho bệnh nhân và cho cả chúng tôi - những nhân viên y tế.

Vừa mặc quần áo vừa điện thoại hướng dẫn cô bác sĩ nội trú trẻ xử lý cấp cứu cho bệnh nhân. Việc xử lý cấp cho bệnh nhân bị Covid khá khó khăn vì phải vừa xử lý cấp cứu rất phức tạp vừa tránh lây nhiễm cho bản thân. Cô bác sĩ nội trú lo lắng nói với tôi qua điện thoại:

Thầy ơi em chưa bao giờ cấp cứu cho bệnh nhân bị nhiễm Covid nặng! Thế bệnh nhân có khó thở không?.

 Khó thở nhiều lắm.

Nồng độ bão hòa Oxygen chỉ còn dưới 80%.

Đặt nội khí quản cho thở máy ngay. Đã mặc đồ bảo hộ cá nhân chưa?

Rồi ạ, tất cả nhân viên đều mặc, thầy cứ yên tâm.

Giữ nguyên tắc an toàn trong phòng chống dịch

Khám tầm soát trước khi chích ngừa

Đầu ngõ xe cấp cứu đã đến, không kịp nhắn lại vợ con, tôi lao nhanh lên xe và dặn người tài xế: Chạy nhanh lên, nhưng đừng hụ còi nhé. Tiếng còi hụ làm cho mọi người thức giấc và lo lắng, có khi là lo lắng thái quá ảnh hưởng đến sức khỏe. Đã quen với những trường hợp cấp cứu như thế này hàng chục năm rồi từ khi mới ra trường và may mắn được làm ở một bệnh viện lớn nhất nhì miền Nam này, ngày nào cũng vài chục bệnh nhân nặng thập tử nhất sinh cần cấp cứu. Nhờ vậy mà giới bác sĩ chúng tôi luôn có hệ thần kinh thép trong một cơ thể có trái tim nóng bỏng tràn đầy nhiệt huyết.

Xuống xe, tôi lao nhanh vào phòng cấp cứu tại khu cách ly. Bệnh nhân đang thở máy và tạm ổn, cô học trò xử lý cũng tốt. Bộ đồ bảo hiểm cho nhân viên y té che kín từ đầu đến chân khá khó chịu. Dù là nhân viên ngành y tế nhưng nhiều người cũng sợ lây nhiễm, họ còn cha mẹ, con cái và vợ chồng.

Tôi nhớ cách đây hơn 20 năm khi mà những ca nhiễm HIV đầu tiên xuất hiện, những cuộc mổ cho họ rất khó khăn. Nào là hội chẩn liên tục, nào là áp dụng triệt để các phương pháp phòng ngừa phơi nhiễm; nào là thử test HIV trước khi nhập viện và trước khi phẫu thuật. Thật khó khăn và rắc rối, nhất là khi chọn phẫu thuật viên, phần lớn người nào cũng ngại, họ lo lắng thậm chí còn tị nạnh nhau. Con người mà, ai chẳng có bản năng sinh tồn, cái chết là nỗi sợ lớn nhất đã bao nhiêu ngàn năm rồi, ai mà chẳng sợ bệnh, ai mà chẳng sợ chết. Nhưng càng về sau tình trạng này giảm dần. Riêng tôi thì tâm niệm ca mổ nào cũng là ca mổ cho bệnh nhân test dương tính với HIV phải rất cẩn thận tránh lây truyền cho mình, tránh lây truyền cho mọi người. Đó là nguyên tắc cơ bản trong phòng chống dịch.

Không thể phụ lòng tin của mọi người

Một ca phẫu thuật trong mùa Covid.

Vấn đề cơ bản là cấp cứu cho bệnh nhân cũng đã tạm ổn, nhưng tiếp theo là nhiều vấn đề khác đang được đặt ra: Đưa bệnh nhân đi đâu bây giờ, làm thế nào cho đúng luật và đúng quy định của cơ quan quản lý nhà nước. Mà trong tình hình này các công văn và chỉ thị bay như bươm bướm, một ngày có đến ba, bốn cái văn bản được ban hành. Điện thoại liên tục, điện thoại cho bệnh viện, cho cơ quan chỉ đạo v.v.. đến cháy cả máy.

Một ngày với một bệnh viện nhỏ như bệnh viện tôi làm chỉ cần có 5 đến 6 ca dương tính, một đến 2 ca nặng cần cấp cứu là tóc tôi sẽ bạc thêm mấy phần và gầy đi mấy ký. Trong khi bạn bè tôi làm ở các ngành nghề khác thì người nào cũng nặng thêm vài cân, ăn rồi ngủ rồi lại ăn -  mùa giãn cách mà. Các bạn cứ yên tâm, có chúng tôi canh cho sự bình an của mọi người.

Lại điện thoại, lại đi tìm, nhưng bệnh nhân ngày một nặng dần, độ bão hòa oxy càng ngày càng giảm. Nói thật tôi cũng bối rối vì bệnh viện cho đến thời điểm này không đủ phương tiện và sự cho phép của cơ quan quản lý y tế về điều trị bệnh nhân Covid có triệu chứng, nhất là những bệnh nhân bị bệnh Covid nặng như bệnh nhân này. Tôi phải trực tiếp gọi đến hơn 30 cuộc điện thoại cho gần 20 bệnh viện và cả HCDC, nhưng khó quá, nơi nào cũng bảo chờ, nhưng mà chờ đến bao giờ. Lúc nào tôi cũng căng lên như sợi dây đàn. Tất cả mọi sự liên lạc đều được huy động tối đa. Tôi biết trong hoàn cảnh này các cấp lãnh đạo cũng vô cùng khó khăn khi ra một quyết định xử lý như thế nào cho hợp người hợp cảnh và điện thoại của họ có lẽ sẽ rung chuông nhiều hơn điện thoại của tôi.

Có những lúc tôi muốn tắt điện thoại đi để nghỉ ngơi một chút, để nạp lại năng lượng. Cũng có lúc công việc quá nhiều, quá căng thẳng giữa mùa dịch giã này, tôi cũng muốn đập bỏ cái điện thoại để trở về đời sống thanh bình của ông cha thuở trước. Nhưng rồi lại thôi, còn bao nhiêu bệnh nhân trông chờ vào mình, bao nhiêu nhân viên và gia đình của họ mong mỏi mình dù là một ánh mắt yêu thương hay một lời động viên ân cần trìu mến và thế là tôi lại cầm điện thoại lên mở máy, sẵn sàng cho các cuộc gọi đi và chờ đợi các cuộc gọi đến.

Tìm được nơi nhận điều trị mừng như bắt được vàng
Với tôi, việc cấp cứu bệnh nhân là chuyện bình thường, mấy chục năm nay rồi có sao đâu? Biết bao nhiêu người được cứu sống, cũng rất nhiều người đã không thoát khỏi lưới hái của tử thần. Nhưng trong đợt dịch này, tôi sợ nhất là giai đoạn xử lý tiếp theo sau đó, điện thoại liên tục, hết bệnh viện này đến cơ sở y tế khác, tận dụng tối đa các mối quan hệ vốn có, điện thoại  đến cháy cả máy có khi cũng không tìm được một chỗ, việc tìm ra một bệnh viện dã chiến hay điều trị cho bệnh nhân khiến chúng tôi quý như bắt được vàng.