TIN TỨC

Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2024-01-18 18:48:55
mail facebook google pos stwis
1311 lượt xem

NGUYÊN BÌNH
(Đọc tác phẩm Vọng thiên hà của Hoa Mai)

Từ Bước huyền đêm phiêu linh dưới vòm sao mờ tỏ, em mặc áo cô dâu trong ngày tân hôn làm Người đàn bà cưới nỗi buồn. Rồi hai năm sau hóa thân thành Cát trong sa mạc hoang vu để rồi triệu năm sau mở mắt Vọng thiên hà, đem linh hồn “cây sậy có tư tưởng” phủ dụ nhân gian, dù “hạt bụi” em “mệt nhoài” lăn lóc sau “bao nhiêu năm làm kiếp con người” (TCS).

Tôi không muốn gọi em là thi sĩ như mọi người hằng gọi, mà phong tặng em định nghĩa ấn tượng nhất đính vào ngực trái em huy hiệu “chiến sĩ kiêu hãnh của tự do” (Puskin). Bởi:

 Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Tâm hồn xanh dẫu trái tim chi chít sẹo.

(Hoa Mai).

Em kiêu hãnh chẳng cần đớn đau với trái tim thanh tân đã trải qua một lần bị người ta phản bội. Em khẳng định mình là đóa Hoa Mai vàng rượm của mùa xuân tận hiến:

Việc của hạt muối là mặn mà thôi

Việc của Hoa Mai đón xuân rồi cười.

(Dặn),

 

Vâng, tôi hiểu, muối thì cứ mặn mòi từ lòng biển khơi và Hoa Mai trong một sớm mù sương luôn kiêu bạc nở nụ cười, dù trong ánh xuân ngời còn có đôi làn gió buốt. Em vững chải vươn lên như cây lúa trong cánh đồng mẹ thơm nức mùi mạ non, để làm ra hạt gạo cha trắng ngần trong đêm thanh hò hụi nhặt khoan.

Qua rồi thuở làm thơ sầu muộn, thời hoàng kim của những lời thở than lên ngôi, người ta đội vương miện nữ hoàng thơ tình ái cho những câu thơ tuyệt tác trong nỗi tuyệt vọng. Cũng qua rồi những yếu đuối nhi nữ thường tình được tôn vinh qua bao thế hệ thơ lãng mạn.

Em bây giờ bỗng tự thân cựa mình ôm chầm lấy tự do, kiêu hãnh nhún nhảy bài luân vũ hiện đại. Ngôn ngữ thơ em ngậm sữa nhân văn tinh khiết như ngàn lúa trổ đòng, tâm cảm thơ no tròn như hạt gạo, và giọt lệ em bây giờ không rơi xuống từ sự yếu mềm:

Cây lúa đội bùn mới làm ra hạt gạo

Hạt lệ của mình không thể dễ dàng rơi.

(Bớt ngốc).

 

Em bay lên cùng cánh chim trí tuệ để nhận thức thế giới, biểu đạt triết lý tồn sinh bằng thứ ánh sáng nhiệm mầu:

Tiếng vọng trong đất mọc cây gọi chim về làm tổ 

Mỗi tiếng chim giục nở một bông hoa 

Tiếng vọng đáy sông làm sóng ngân nga 

Ru thuyền say ngủ 

 (Tiếng vọng)

 

Chính vì thế, em là phồn sinh, là bản năng, là khởi nguyên của ý thức hạnh phúc lứa đôi. “Định nghĩa yêu” bộc bạch tự nhiên như đá sỏi tồn tại, câu thơ em gần gủi như hơi thở của xác thân. Giọng thơ kiêu hãnh thách đố, ẩn hiện dấu vết hiện sinh “Buồn ơi chào mi” của Francois Sagan, tiệm cận với phong cách hậu hiện đại:

Thèm yêu à, có gì là lạ

Đến đất trời cũng muốn nép bên nhau”.

(Tháng mười một, Sài Gòn lập đông).

 

Tôi từng viết về thơ sex thánh thiện của Trần Hạ Vi trong tác phẩm “Bài luân vũ của giao cảm thi ca”: “Cảm xúc yêu đương đến từ thực tại bản thân được THV tỏ bày bằng cái nhìn thánh thiện, xây dựng nên lâu đài thơ tình độc đáo, rất trẻ thơ và cũng rất đàn bà:” “của em, Trần Hạ Vi”/em chết cứng người/tê tê đầu lưỡi” Và Hoa Mai, đắm đuối trong tình yêu, em thắp lên ngọn đuốc hoan lạc trong thời khắc âm dương giao hoan:

Anh nghiêng xuống vạm vỡ một linh hồn

Em tan chảy lững lờ trong hạnh phúc

Phút thăng hoa giữa đôi bờ nhật thực

Nồng ấm mùi hương khai mở suối ngà

(Cho em được là đàn bà).

 

Tôi bỡ ngỡ về khả năng phân tích cái hữu hình và vô hình, minh triết và nhân văn. Sen và Quỳnh là hai chủ thể vật chất độc lập, hời hợt, tồn tại song song, vô cảm: “Sen cười vui với nắng/ Đâu biết Quỳnh đã tàn”. Thế mà, với “hương” và “gió” thì em rộng lượng cho cả hai hòa quyện phồn thực để sinh tồn: “Còn giọt hương đi muộn /Níu gió mà giao hoan”. (Thắp đuốc dỗ quỳnh).    

Em lắng nghe tiếng vọng tri âm từ trong thinh lặng, nên thơ chảy tràn từ dòng suối mật ngôn của tượng đá:

Thôi về làm tượng đá

Lặng nghe Trăng thì thầm

Cầu hôn thơ bằng sóng

Hoang mộng lời tri âm

(Dột nát)

    

Cho phép tôi nhắc lại câu danh ngôn: “Điều duy nhất có giá trị trong cuộc đời chính là những dấu ấn của tình yêu mà chúng ta đã để lại phía sau khi ra đi.” (Albert Schweitzer). Có vẻ như hụt hẫng đánh mất niềm tin vào tình yêu sau một lẩn bị lừa dối, thơ em trơ gầy:

Ngón tay gầy vun xới những hư ngôn

Run run trên cành cây mùa đông không còn trút lá

Lãng mạn hóa điều xa lạ

Cố tin: Vừng ơi...

Tình yêu sẽ quay về.

(Bào chữa)

 

Càng yêu thương bao nhiêu, người làm thơ càng hụt hẫng cô đơn bấy nhiêu. Em biết “lắng nghe nỗi buồn của con người”:

Xuân cứ chín theo thời gian lạnh lẽo

Kệ ta ngồi ngả mộng phía lao lung

(Xuân quá lửa)

 

Vọng thiên hà là tác phẩm thứ năm của nhà văn - nhà thơ Hoa Mai. Năm 2020, chị xuất bản 2 tập thơ “Bước huyền đêm” và “Người đàn bà cưới nỗi buồn” thu hút sự chú ý của độc giả trên văn đàn. Bước sang năm 2021, HM cho ra đời hai đứa con văn xuôi Người trong giấc mơ (tiểu thuyết) và Duyên (tùy bút), khẳng định sự đa dạng của ngòi bút và niềm đam mê văn chương của nữ thi sĩ duyên dáng này.

Bút lực của Hoa Mai còn rất sung mãn, nhà thơ xinh đẹp vẫn luôn khao khát vươn tới dòng thơ hiện đại, tôi tin rằng, đích đến của Hoa Mai ở tận đỉnh Olimpia, mặc dù nhà thơ muốn tựa vào bình an:

Thôi ghé vào với cỏ

Tìm hoa vàng như nhiên

Học giọt sương cách vỡ

Trên lối về bình yên.

 

Trân trọng giới thiệu với bạn bè bốn phương tác phẩm tuyệt vời này. Vọng thiên hà xứng đáng được xếp trang trọng trên tủ sách thơ của những người yêu thơ, những người bạn văn của nhà thơ Hoa Mai.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nguyễn Thị Thúy Hạnh - Hành trình chữ đến thế giới thơ
Hành trình thơ của Nguyễn Thị Thúy Hạnh trước hết khẳng định một tinh thần hiện sinh rõ nét. Ở đó, con người – đặc biệt là người nữ – luôn hiện diện trong trạng thái bất an, tổn thương, đồng thời mang khát vọng vượt thoát và kiếm tìm hạnh phúc. Chữ trở thành nơi lưu trú của nỗi cô đơn, đồng thời là phương tiện giúp nhân vật trữ tình phục sinh và tiếp tục hiện hữu trong một thế giới nhiều biến động, đổ vỡ.
Xem thêm
Lòng Mẹ - Mạch nguồn của “Chữ gọi mùa trăng”
Bằng trái tim giàu cảm thông, nhà thơ Phan Thanh Tâm – tác giả của 7 tập truyện ngắn và thơ thiếu nhi – đã tìm thấy ở Chữ gọi mùa trăng hình tượng người Mẹ vừa đời thường, vừa thiêng liêng.
Xem thêm
“Lời ru bão giông” – Từ cảm nhận đến vần thơ tri âm
Tập thơ Lời ru bão giông của Trần Hóa mở ra 59 câu chuyện đời đầy mất mát nhưng vẫn chan chứa ánh sáng nhân văn, niềm tin và tình yêu thương.
Xem thêm
Đến với bài thơ hay: “Chiều Ải Bắc tìm em”
Anh vẫn như nghe trong đá núi/ Âm vang rầm rập bước quân hành/ Anh vẫn như nhận ra nụ cười em/ Trong sắc hoa đào xứ sở…
Xem thêm
“Hai vệt nắng chiều” và cuộc ra ngoài tử biệt sinh ly
Với “Hai vệt nắng chiều”, Xuân Trường như đang cố níu giữ những mảng hồi quang và ông đã như thoát khỏi mình, thoát khỏi những rào cản thế tục để trải hết lòng mình, đặng làm tròn chức phận của một thi sĩ
Xem thêm
Trần Nguyệt Ánh với tập thơ Vọng núi
Theo dõi tình hình văn học mấy năm gần đây, thấy trong các nhà thơ trẻ Đăk Lăk, Trần Nguyệt Ánh có niềm đam mê, sự nỗ lực sáng tạo và tình yêu tha thiết với thơ. Chị viết đều tay, có nhiều tác phẩm thơ hay. Hành trình sáng tạo của Nguyệt Ánh cũng là hành trình tìm kiếm, khám phá, đào sâu vào bản ngã để khẳng định cái “tôi” đa tình, đa đoan và định hình một cá tính sáng tạo. Nhân Ngày Sách Việt Nam, 21/ 4/ 2022, tại Đường Sách thành phố Buôn Ma Thuột, nhà thơ Trần Nguyệt Ánh đã giới thiệu với bạn đọc hai tập thơ mới xuất bản: Miền gió say (NXB Hội Nhà văn, 2021) và Vọng núi (NXB Hội Nhà văn, 2022). Vọng núi là tập thơ thứ ba của Nguyệt Ánh, gồm 132 bài thơ 1 - 2 - 3, thể hiện nỗ lực đổi mới, trải nghiệm và sáng tạo của nhà thơ cả về nội dung cảm hứng cũng như tư duy nghệ thuật.
Xem thêm
Trúc Linh lan, nhà thơ của những thân phận đàn bà đa truân miền sông nước
Thơ ca - một thế giới thi ảnh đầy ma lực - bên cạnh sự truyền cảm sâu xa, thơ chính là sợi dây thần vô hình đầy linh động, kéo con người đứng lên từ bờ vực của vô vọng, khổ đau. Cái lạ kỳ của kẻ ăn thơ uống chữ là dù ở những khúc quanh nào của cuộc đời, họ cũng có thể tìm được một hướng đi. Dù trời có đổ lửa thì họ vẫn từ tốn tìm được cho mình một bóng râm. Và nhà thơ, không cần khua chiên gõ trống, họ lặng lẽ xới đất trồng hoa cho khu vườn nghệ thuật đầy giá trị nhân sinh của mình.
Xem thêm
Những ký tự dắt tay nhau đi về phía hoàng hôn
Sáng 23/9/2025, Nhóm “Bạn văn & Miền chữ” sẽ tổ chức ra mắt cuốn sách Chữ gọi mùa trăng của nhà thơ Triệu Kim Loan – hội viên Hội Nhà văn TP.HCM.
Xem thêm
Nguyễn Kim Thanh với hương đồng gió nội miền Tây
Trong mỗi chúng ta ai chẳng có một quê hương để thương để nhớ. Với nhà văn Nguyễn Kim Thanh thì đó là cả một vùng ký ức với bao kỷ niệm vui buồn nhung nhớ. Đó là cảnh sắc quê nhà với hai mùa mưa nắng, là tiếng bà ru cháu, mẹ ru con, là lời ca điệu lý vang vọng bên những dòng kinh. Đó là bến nước, dòng sông, là những giề lục bình trôi với bông tim tím, hay bông điển điển vàng, bông súng mùa nước nổi, là con cá lòng tong, con cá linh, cá rô, con tôm càng quẫy đạp. Đó là những phận người lưu lạc, bất hạnh trong chiến tranh hay trong cuộc mưu sinh nhưng không bao giờ lùi bước bi kịch cuộc đời. Họ vẫn luôn lạc quan yêu đời, vựợt lên mọi gian nan thử thách khi cuộc sống trở nên “không thể chịu được nữa”. Tập truyện ngắn và tản văn “Mùa cá lòng tong” của chị là bức tranh sống động của miệt quê Nam Bộ mang vẻ đẹp hương đồng gió nội như một hành trang theo mỗi bước chân chị đã qua.
Xem thêm
Chân dung Nguyễn Bính qua giai thoại văn học
Để đánh giá chân tài nhà thơ phải dựa vào trước tác của họ. Tuy vậy, nhiều khi căn cứ vào các cảnh huống sinh hoạt thường ngày, dựa vào những câu chuyện hoạt động văn nghệ đời thường của văn nghệ sĩ, mà người ta hay gọi là giai thoại, cũng giúp ta hiểu thêm cuộc đời và sáng tác của họ hơn. Hầu hết tác giả văn học Việt Nam đều có những giai thoại đáng nhớ, trong đó không thể không kể đến “thi sĩ chân quê” Nguyễn Bính.
Xem thêm
“Khoảng trời xanh ký ức” – khúc lắng đọng, yêu thương
Sau buổi ra mắt ấm áp tập thơ “Khoảng trời xanh ký ức” (30/5/2025), bài viết của TS. Hoàng Thị Thu Thủy tiếp tục khắc họa nét đẹp dung dị và giàu cảm xúc trong thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một “nhật ký tâm hồn” chạm đến trái tim người đọc.
Xem thêm
Một cách nghĩ khác về tình yêu
Nhà văn Đỗ Viết Nghiệm với tham luận “Một cách nghĩ khác về tình yêu” mang đến nhiều gợi mở sâu sắc về cách nhìn và sức sáng tạo của tác phẩm.
Xem thêm
Nhà văn Mai Văn Tạo – Viết từ tấm lòng sâu nặng để tri ân nguồn cội
Vùng đất miền Tây Nam Bộ đã luôn ghi khắc văn nghiệp của các nhà văn kỳ cựu, đưa tên tuổi họ trở thành những nguồn sáng rạng rỡ với những trang viết đậm hồn đất và tình người của xứ sở nơi đây. Có thể kể đến nhà văn, nhà nghiên cứu, học giả Nguyễn Chánh Sắt, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Văn Hầu…; các nhà văn Sơn Nam, Anh Đức, Trang Thế Hy, Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo, Nguyễn Lập Em, Phạm Trung Khâu, Lê Đình Trường, Ngô Khắc Tài…; các nhà thơ Thanh Hải, Phạm Hữu Quang, Đinh Thị Thu Vân, Trịnh Bửu Hoài, Thu Nguyệt, Phạm Nguyên Thạch, Ngọc Phượng, Song Hảo…
Xem thêm
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - một số xu hướng chủ yếu
Giữa lúc tiểu thuyết và phim Mưa đỏ của Chu Lai làm dấy lên nhiều tranh cãi về ranh giới giữa lịch sử và hư cấu, bài viết của PGS-TS Nguyễn Văn Dân đem lại một cái nhìn hệ thống về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại.
Xem thêm
Khơi dậy sức sáng tạo văn học nghệ thuật trong lực lượng sáng tác trẻ ở miền núi - Thực tiễn và kỳ vọng
Cần phải làm gì, làm như thế nào để khơi dậy sức sáng tạo của những người sáng tác trẻ; để tạo môi trường nuôi dưỡng họ trở thành lực lượng sáng tác chuyên nghiệp?
Xem thêm
Thử giải mã ba nhà văn khó đọc ba miền
Ba miền đất nước, ba cá tính sáng tạo khác biệt – Nguyễn Bình Phương với “hiện thực lũy thừa”, Nhật Chiêu cùng “thể Sương” mơ huyền, và Ngô Phan Lưu qua “lối viết nông dân” thấm đẫm đời thường.
Xem thêm
Thoát khỏi thân phàm - Tiểu luận của Hồ Anh Thái
Bản năng tự vẫn nằm im cũng có khi bất ngờ trỗi dậy. Không phải là muốn chết. Chỉ là “một lúc” mà thôi. Được thoát ra khỏi thế giới này trong chốc lát, được thấy mình đã thoát hồn khỏi thân phàm, được thấy người ở lại người cười người khóc. Xong đâu đấy, ta trở lại, tái sinh, nhìn cuộc đời bằng cặp mắt mới. Cuộc đời dù có vắng ta cũng chẳng làm sao.
Xem thêm
Chạm thu - chạm ngưỡng cửa thu về
Chạm thu – tập thơ mới của bác sĩ, nhà thơ Mai Hữu Phước mang đến những chiêm nghiệm lắng sâu về đời người và tình thơ. Bài viết của Lê Bá Duy gợi mở một hành trình thi ca giàu cảm xúc, chân thành và đầy dư âm.
Xem thêm
“Tình đất biên cương” – Tập truyện giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân văn
Những người từng quen biết và cùng công tác với anh luôn nhận thấy anh là một cán bộ gương mẫu, trách nhiệm, tác phong nhanh nhẹn, ngôn từ giao tiếp hoạt bát. Tuy nhiên, ít ai biết trong anh tiềm tàng một khả năng sáng tác văn chương như vậy. Khi hoàn thành nhiệm vụ công chức, được nhà nước cho nghỉ chế độ, cũng chính là lúc “anh hoa phát tiết”, các thể loại thơ, tản văn, truyện ký, tiểu thuyết,… được thể nghiệm và đáng nể nhất là hai tập sách dày dặn (Truyện ký Tình yêu người lính - NXB Thanh niên năm 2021, 364 trang và tiểu thuyết Hoa trong mắt bão - NXB Hội Nhà văn năm 2023, 570 trang) và hiện tại trên tay tôi là tập truyện ngắn Tình đất biên cương.
Xem thêm
Ẩn số đường đến thơ của Trần Hóa
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 9/2025
Xem thêm