- Lý luận - Phê bình
- Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm
Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm
Nhà thơ Trần Xuân Hóa vừa gửi tặng tôi tập thơ thứ hai của anh. Chúng tôi vốn là đồng hương, đồng đội, lại từng cùng chung trường lớp, chia nhau những tháng ngày sơ tán thời chiến tranh ác liệt. Khi trưởng thành, mỗi người một hướng quân hành, nhưng rồi lại cùng chung một chiến trường. Phải đến khi tuổi đời không còn trẻ nữa, nhờ có thơ ca và niềm đam mê văn chương mà chúng tôi mới có dịp gặp lại. Thế nhưng, tình cảm bạn bè giữa chúng tôi thì vẫn vẹn nguyên như thuở nào: chân thành, sôi nổi và cùng hướng về những vẻ đẹp tinh túy nhất của nghệ thuật.
Đồng đội nhà thơ CCB Trần Xuân Hóa tặng hoa chúc mừng tác giả "Lời ru bão giông"
Nhà văn Trầm Hương - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM và nhà thơ Nguyễn Văn Mạnh - Trưởng BBT "Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam" tại buổi ra mắt "Lời ru bão giông"
Đọc tác phẩm của Trần Xuân Hóa, người đọc dễ dàng bị cuốn hút bởi cái "tình" trong thơ anh. Có thể gọi một cách giản dị đó là "thơ tình", song chữ "tình" ấy trong thơ anh được phân chia khá rõ rệt: tình yêu quê hương đất nước, tình yêu gia đình, tình yêu thiên nhiên, tình yêu lứa đôi và tình đồng đội.
Đọc và ngẫm nghĩ, tôi đặc biệt ấn tượng với góc nhìn đa cảm trong thơ Trần Xuân Hóa. Khó có thể ngờ một người đàn ông mạnh mẽ là thế, khi chạm vào những rung cảm trữ tình của đời thường lại trở nên mềm mại, sâu lắng đến vậy:
“Đôi bàn tay cứ yên lặng ngậm ngùi
Mà hai trái tim vội vàng đến lạ”
Hay:
“Không có em đến chiều cũng lạ
Tôi một mình đâu níu nổi ngày xưa”
Tác giả không hề lạm dụng sự đa cảm, nhưng mỗi khi cảm xúc chạm vào trái tim, thơ anh lại rung lên như một sợi dây đàn đầy xúc động:
“Ta muốn ôm tháng ba
Hôn lên vùng kỷ niệm
Những chiều mưa tim tím
Mưa con gái sân trường”
Người xưa thường nói: "Ở đời, hễ đa sầu đa cảm thì ắt sau này vất vả". Tôi không biết điều đó có hoàn toàn đúng không, nhưng chính sự đa cảm ấy lại dễ khiến người ta trở nên đồng điệu, biết cảm thông, sẻ chia và gánh vác cùng nhau.
Trần Xuân Hóa cũng vậy. Gặp một cảnh đời, một bóng hình người mẹ, hay một điều trái ngang trông thấy, anh đều hướng trái tim mình về đó:
“Chắc hành trình mẹ đã lắm trái ngang
Nước mắt ảnh như nhòa lên thân phận
Có phải mẹ đã vấp đời qua lận đận
Mà đơn thân rong ruổi bước độc hành”
Có lẽ, một tâm hồn đa cảm sẽ luôn tìm thấy sự đồng điệu trong thơ. Vì thế, thơ Trần Xuân Hóa dành cho đồng đội cũng thật dạt dào. Những ký ức chiến tranh, những trận đánh, những chiến dịch trong anh vẫn đầy ắp như một kho tàng sống động.
Đồng đội hy sinh nơi đâu, thân xác còn hay mất, nấm mộ thất lạc phương nào – tất cả đều khiến anh rưng rưng, nghẹn ngào:
“Linh thiêng bạn hãy dùng giằng
Níu chân mình lại - tỏ rằng bạn đây
Tháng năm thao thức hao gầy
Tìm chưa được bạn một ngày chưa yên”
Và khi sự đa cảm đã thấm đẫm vào cỏ cây, đất trời, cũng là lúc tâm hồn thi sĩ bừng lên một niềm hân hoan rạng rỡ. Đúng là "Người vui, hoa cũng thơm hơn mỗi ngày":
“Chào xuân đến với muôn hoa khoe sắc
Nghe đất trời êm ái phút giao hòa
...
Xuân hãy đến tiếp cho người đôi cánh
...
Cho nhân gian sức lực để bắt đầu...”
Có lẽ, chúng ta có thể ngồi hàng giờ để cùng nói về những cung bậc cảm xúc trong thơ Trần Xuân Hóa. Hy vọng rằng, trong những tập thơ sau, chúng ta sẽ lại được gặp một tâm hồn đa cảm ấy, ngày càng thăng hoa, đầy đặn và lung linh hơn nữa trên con đường văn chương.